Θειικό Νάτριο 500g

Θειικό Νάτριο 500g

Θειικό Νάτριο

Άνυδρο

500g

Το Θειικό Νάτριο είναι ανόργανη χημική ένωση, και συγκεκριμένα άλας του νατρίου. Ο χημικός τύπος του είναι Na₂SO₄ (στην άνυδρη μορφή του, διότι ως «θειικό νάτριο» αναφέρονται και οι αρκετές ένυδρες μορφές του άλατος). Το θειικό νάτριο (άνυδρο ή ένυδρο) είναι λευκό στερεό, πολύ διαλυτό στο νερό. Με ετήσια παραγωγή 6 εκατομμύρια τόνους, η ένυδρη μορφή του με 10 μόρια ύδατος ανά μόριο άνυδρου άλατος, αποτελεί σημαντική ουσία για την παρασκευή απορρυπαντικών και στη χαρτοποιία (διαδικασία Κραφτ).

Φυσικοχημικές Ιδιότητες

Μοριακός Τύπος: Na₂SO₄

Μοριακή μάζα: 142.04 g/mol (anhydrous)

Εμφάνιση: άσπρο κρυσταλλικό στερεό

Πυκνότητα: 2.664 g/cm³ (anhydrous)
Σημείο τήξης: 884 °C (1,623 °F; 1,157 K) (anhydrous)
Σημείο ζέσης: 1,429 °C (2,604 °F; 1,702 K) (anhydrous)

Διαλυτότητα στο νερό: anhydrous:
4.76 g/100 mL (0 °C)
13.9 g/100 mL (20 °C)
42.7 g/100 mL (100 °C)

Διαλυτότητα: αδιάλυτο στην αιθανόλη, διαλυτό στη γλυκερόλη και το νερό

Χημική Δομή

Ασφάλεια και αποθήκευση

Το ένυδρο θειικό νάτριο με 10 μόρια ύδατος είναι γνωστό ως άλας του Γκλάουμπερ (Glauber’s Salt), από το επώνυμο του Ολλανδογερμανού χημικού και φαρμακοποιού Γιόχαν Ρούντολφ Γκλάουμπερ (1604-1670), που το ανεκάλυψε το 1625 σε αυστριακό νερό της πηγής. Το ονόμασε sal mirabilis (= θαυματουργό άλας), εξαιτίας των ιατρικών του ιδιοτήτων: οι κρύσταλλοι του χρησιμοποιούνταν ως γενικό καθαρτικό μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα.

Τον 18ο αιώνα το άλας του Γκλάουμπερ άρχισε να χρησιμοποιείται και ως πρώτη ύλη για τη βιομηχανική παραγωγή στάχτης σόδας (sodium carbonate). Η ζήτηση για σόδα αυξήθηκε και έτσι η τροφοδοσία σε θειικό νάτριο έπρεπε να αυξηθεί επίσης. Για τον λόγο αυτό τον 19ο αιώνα η μεγάλης κλίμακας μέθοδος Λαμπλάνκ, που παράγει συνθετικά Na₂SO₄ ως ενδιάμεσο προϊόν, κατέστη η βασική μέθοδος παραγωγής στάχτης σόδας.

Χημικές ιδιότητες

Το θειικό νάτριο είναι πολύ σταθερή ένωση και δεν αντιδρά με τους περισσότερους οξειδωτικούς ή αναγωγικούς παράγοντες σε θερμοκρασία δωματίου. Σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να μετατραπεί σε θειούχο νάτριο με καρβοθερμική αναγωγή:

Na₂SO₄ + 2 C ? Na₂S + 2 CO₂

Οξύτητα και αλκαλικότητα

Το θειικό νάτριο είναι ουδέτερο άλας: τα υδατικά του διαλύματα έχουν pH ίσο με 7. Η ουδετερότητα αυτή αντιπροσωπεύει το γεγονός ότι τυπικά προέρχεται από ένα ισχυρό οξύ, το θειικό οξύ. Επιπλέον, το μονοσθενές ιόν Na⁺, πολώνει μόνο ελαφρά τους συνδέσμους του με το νερό. Το Na₂SO₄ αντιδρά με το θειικό οξύ και δίνει το όξινο άλας διθειικό νάτριο:

Na₂SO₄ + H₂SO₄ ? 2 NaHSO₄

Η σταθερά ισορροπίας για την παραπάνω αντίδραση εξαρτάται από τη συγκέντρωση και τη θερμοκρασία.

Διάλυμα και ανταλλαγή ιόντων

Το Na₂SO₄ έχει ασυνήθιστα χαρακτηριστικά διαλυτότητας στο νερό. Η διαλυτότητα αυτή αυξάνεται ταχύτατα με την άνοδο της θερμοκρασίας μεταξύ 0 °C και 32,384 °C, όπου και φθάνει σε ένα μέγιστο 49,7 γραμμαρίων ανά 100 mL. Από αυτό το σημείο και άνω, η διαλυτότητα γίνεται σχεδόν ανεξάρτητη από τη θερμοκρασία. Η θερμοκρασία των 32,384 °C, που αντιστοιχεί στην απελευθέρωση του κρυσταλλικού νερού και την τήξη του ένυδρου άλατος, χρησιμεύει ως ακριβής θερμοκρασιακή αναφορά για τη βαθμονόμηση θερμομέτρων.

Στο εργαστήριο, το άνυδρο θειικό νάτριο χρησιμοποιείται ευρύτατα ως αδρανές ξηραντικό, για την αφαίρεση ιχνών νερού από οργανικά διαλύματα. Σε αυτή τη χρήση είναι αποτελεσματικότερο αλλά με βραδύτερη δράση από το θειικό μαγνήσιο. Είναι αποτελεσματικό μόνο κάτω από τους 30 °C περίπου, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί με μία ποικιλία άλλων υλικών, καθώς είναι αρκετά αδρανές από χημικής απόψεως.

Το άλας του Γκλάουμπερ (δεκάυδρο θειικό νάτριο) χρησιμοποιήθηκε επί αιώνες ως καθαρτικό. Είναι αποτελεσματικό για την απομάκρυνση από τον οργανισμό κάποιων φαρμάκων όπως η παρακεταμόλη, π.χ. μετά από τη λήψη υπερβολικής δόσης